خلاصه نویسی دروس و تکنیک‌های آن | آموزش خلاصه نویسی برای کنکور

توسط هیوا نقیبی

خلاصه نویسی دروس و تکنیک‌های آن | آموزش خلاصه نویسی برای کنکور

 

بارها شده کتاب رو چندین و چند دور زدیم و همچنان برای به خاطر سپردن خیلی از مطالبی که خوندیم به مشکل برخوردیم.احتمالا با خودمون گفتیم دوره‌ی کلی کتاب بهتر از خوندن خلاصه‌های دست‌نویسه.اما در اشتباه بودیم و شاید شمایی که این مطلب رو میخونی هنوز هم به اهمیت خلاصه‌نویسی پی نبردی. تو این مقاله سیر تا پیاز خلاصه نویسی رو بهتون یاد دادیم.

خلاصه نویسی چیست ؟

خلاصه نویسی یعنی مطالب نوشتاری یا گفتاری رو به شکل یه نسخه کوتاه دربیاریم ، نکات اصلی را بیان کنیم و همه موارد غیر ضروری را کنار بذاریم.خلاصه نویسی فراتر از بازگوییه و شامل تجزیه و تحلیل اطلاعات ، تفکیک عناصر مهم از غیر مهم و تبدیل بخش‌های زیادی از متن به چند جمله کوتاه و خلاصه است.

برای مثال برای جمع بندی سریال قورباغه احتمالا یه همچین توضیحی میدید:

"سریال قورباغه داستانی معمایی و اجتماعی دارد. داستان سریال قورباغه به مشکلات جامعه و تاثیرات آن بر روی هر فرد می‌پردازد."

  •  در تحقیق درباره خلاصه نویسی ، روزنشاین و همکارانش دریافتند که استراتژی هایی که بر جنبه تحلیلی خلاصه نویسی تأکید دارند ، تاثیر بسزایی در میزان خلاصه نویسی دانش آموزان دارند (1996).

چرا از خلاصه نویسی استفاده کنیم ؟

  1. خلاصه نویسی به دانش آموزان کمک می کنه تا ایده های اساسی و جزئیات مهم مربوط به مطالب و ایده‌ها رو مشخص کنن.
  2. این روش باعث میشه دانش‌آموزان روی کلمات کلیدی و یا عباراتی که اهمیت به خاطر سپردن ندارن،تمرکز نکنن.
  3. دانش‌آموزان یاد میگیرن چطور یک متن بلند رو به نکات مختصر تبدیل کنن.

خلاصه نویسی

چگونه خلاصه نویسی کنیم ؟

روشهای مختلفی برای خلاصه نویسی وجود داره که ما سعی کردیم تعداد زیادی ازین روش‌ها رو جمع آوری کنیم و براتون توضیح بدیم.

  • روش "کسی می خواست اما پس"

این روش برای خلاصه نویسی مطالب داستانی خیلی مفیده اما میتونین با کمی تغییر برای مطالعات علمی و دروس کنکور و مدرسه‌ای استفاده کنید.

کسی: داستان در مورد چه کسی است؟

خواست: نقش اصلی چه می خواهد؟

اما: مشکلی را که شخصیت اصلی با آن روبرو شده است شناسایی کنید.

بنابراین: شخصیت اصلی چگونه مسئله را حل می کند؟

سپس: نحوه پایان داستان را بیان کنید.

 

  • روش "چه کسی ، چه چیزی ، چه زمانی ، کجا ، چرا و چگونه"

استراتژی دوم به شش سوال مهم متکی است و این سوالات شناسایی شخصیت اصلی ، جزئیات مهم و ایده اصلی را آسون میکنه.

داستان راجع به کیست؟

آنها چه کردند؟

چه زمانی این اقدام انجام شد؟

ماجرا در کجا اتفاق افتاده است؟

چرا شخصیت اصلی آنطور رفتار کرد یا آن کار را انجام داد؟

شخصیت اصلی چگونه آن کار را انجام داد؟

 

  • روش " تغییر لحن "

یکی از پرکاربردترین روش‌های خلاصه نویسی "تغییر لحن" است.

کافیه لحن متن و نوشته‌ رو به مدل حرف زدن خودمون نزدیک کنیم. این شیوه  کمک می‌کنه تا داوطلب قبل از کنکور سراسری  مطالب رو به زبان ساده یاد بگیره. این روش یکی از بهترین روشهای  خلاصه‌نویسی کنکور است.

 

  • روش استفاده از کلمات هم معنی

معمولا تو کتابای درسی و علمی یه سری کلمات وجود دارن که قابل درک نیستن  بنابراین برای یادگیری بهتر کلماتی مشابه و هم‌ معنی اون رو استفاده میکنیم.

 

  • استفاده از کلمات کلیدی

کلمات کلیدی نقش بسیار مهمی توی خلاصه نویسی دارن. پیدا کردن کلمات کلیدی به ما در رسم نقشه‌های ذهنی کمک میکنه.

چون در نقشه‌کشی ذهنی به جای بیان کل مطالب، صرفا با نکات مهم و کلیدی سروکار داریم.

 

  • روش خلاصه نویسی "یادداشت برداری کرنل"

این روش خلاصه نویسی برگرفته از خود دانشگاه کرنل است. در روش کرنل کاغذمون رو به سه بخش تقسیم میکنیم.

هرکدوم ازین بخش‌ها مربوط به قسمتی از مطالب است:

  • ستون سمت راست برای یادداشت سرنخ‌ها و نکات کلیدی.
  • ستون سمت چپ برای نوشتن جزئیاتی درباره کلمه کلیدی ستون سمت راست.
  • قسمت پایین صفحه برای گزارش کلی از متن.

یادداشت برداری کرنل

 

  • روش "نقشه کشی ذهنی"

یکی از بهترین روش‌های خلاصه نویسی نقشه ذهنی است. تمام دروس رو میتونین به راحتی با این روش خلاصه و دسته‌بندی کنین.

  • موضوع و ایده رو وسط برگه بنویسید
  • مطالب جزئی تر رو به کمک شاخه و فلش های مختلف به ایده اولیه متصل کنین
  • همین کار رو برای هرشاخه و جزئیات مربوط تکرار کنید

میتونین برای ساختن نقشه ذهنیتون از برگه‌های مجازی و رایگان کمک بگیرید که یک نمونه رو براتون آوردیم:
نقشه ذهنی دیجیتال

 

  • روش " علامت گذاری"

راحتترین و بی دردسرترین راه اینه که زیر کلمات و جملات مهم خط بکشید تا برای مرور دوباره بیشتر روی بخش‌های مهم تمرکز کنین.

 


روش‌های گفته شده میتونه به یادگیری بهترتون کمک کنه.میتونید از یک یا ترکیبی از روشهای مختلف استفاده کنید تا به نتیجه دلخواهتون برسین
علاوه بر استفاده از روشهای خلاصه نویسی برای اینکه از درس خوندن برای کنکور و امتحانات مدرسه لذت ببرین به این مقاله ابرکلاس توجه ویژه‌ای داشته باشید!

 

تگ‌ها:

خلاصه نویسی